Τι είναι το cloud computing? Εάν ρωτήσετε έναν καταναλωτή, έναν
CIO, ή έναν
πωλητή είναι σίγουρο ότι θα λάβετε απαντήσεις οι οποίες διαφέρουν ριζικά μεταξύ
τους.

Ένας καταναλωτής
(consumer) τυπικά
σκεπτόμενος θα απαντήσει ότι το cloud αποτελεί μια φιλοξενούμενη υπηρεσία (hosted service), όπως για παράδειγμα το Microsoft Office 365, και το Apple iCloud, ή η μεταφόρτωση (uploading) εικόνων στο Photobucket, καθώς επίσης και άλλες υπηρεσίες
τέτοιου είδους (Θα πρέπει βέβαια να λάβετε υπόψην σας ότι τέτοιες υπηρεσίες
υπήρχαν εδώ και αρκετό καιρό διαθέσιμες πριν γίνει της μόδας η επικόλληση της
ετικέττας “cloud” σε αυτές
τις υπηρεσίες).

Ορισμένα ενημερωτικά άρθρα για επιχειρήσεις
περιγράφουν το cloud computing ως μια μεταστροφή εξόδων κεφαλαίου (Capital
Expense) σε λειτουργικά
έξοδα (Operating Expense),
ενώ άλλοι μιλούν για τη μετάβαση από ένα προϊόν σε μια υπηρεσία. Αλλά για
έναν διευθυντή CIO ή IT, τι
ακριβώς σημαίνουν όλα αυτά και
πώς μπορεί κανείς να φτάσει εκεί;

Πού είναι αυτό το παροιμιώδες «σύννεφο» (“Cloud”)
και πώς μπορώ να
φτάσω εκεί;

Μερικοί CIO τείνουν
να αντιλαμβάνονται το σύννεφο
σαν την εξωτερική ανάθεση μεγάλων
τμημάτων των υποδομών πληροφορικής ενός
οργανισμού σαν  υπηρεσία/εξωτερικό εργαλείο (μετά
από όλα αυτά τελικά τι σημαίνει ο όρος CIO? Μήπως την παρακάτω
σατυρική ερμηνεία? Δηλαδή  “Can I Outsource?”, Συμφωνείτε?). Αλλά
το ερώτημα είναι εάν ένας οργανισμός θα πρέπει να επαφύεται/αναθέτει στην ικανότητα ενός τρίτου και
των υποδομών του για να εφαρμόσει και να παρέχει
υπηρεσίες/έννοιες του cloud computing,
ή τελικώς αυτό μπορεί να επιδιωχθεί
στο πλαίσιο των υφιστάμενων υποδομών?
Από την άλλη πλευρά, εάν ένας οργανισμός
έχει ήδη εφαρμώσει το virtualization
(σε κάποιο βαθμό), μερικοί αναρωτιούνται
γιατί θα πρέπει να
εξετάσουμε το cloud computing?

Πολλοί από τους ορισμούς του
cloud computing που έχω ακούσει έχουν
ένα και μόνον στοιχείο της αλήθειας
σε αυτούς, με αποτέλεσμα η αποδιδόμενη ορολογία να είναι
ελλειπής και συχνά αφήνουν τους ανθρώπους που θέλουν να μάθουν
περισσότερα να έχουν αποτύχει να
συλλάβουν ποια είναι πραγματικά η ουσία
του cloud computing. Στο κομβικό αυτό σημείο η
προσπάθειά μου είναι να απλοποιήσω τον ορισμό του τι είναι το cloud
computing έτσι ώστε να καταστεί ευκολονόητος, ορίζοντας τους τρεις του βασικούς πυλώνες;

Το Cloud Computing είναι.....

Συνεπώς ποια
είναι τα τρία κύρια συστατικα/χαρακτηριστικά του cloud computing?  Abstraction (Αφαίρεση), Automation
(Αυτοματισμός)
και Agility (Ευκινησία).

Ας ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά σε κάθε ένα από αυτά τα τρία συστατικά του cloud computing. Μετά από μια ενδελεχή συζήτηση αυτών των τριών
(3) στοιχείων είμαι σίγουρος ότι θα
μας δώσει τις απαντήσεις τις οποίες ζητούμε σε ορισμένες από
τις αρχικές ερωτήσεις σχετικά με τα
διάφορα μοντέλα στα οποία θα
βρείτε το cloud computing να χρησιμοποιείται.

Abstraction (Αφαίρεση)

Με τον όρο Αφαίρεση ουσιαστικά
αναφαιρόμαστε στην απελευθέρωση του φόρτου
εργασίας και των εφαρμογών (liberating workloads and applications ) από τα
φυσικά όρια του υλικού του διακομιστή (server hardware). Στο παρελθόν είχαμε server που φιλοξενούσε
μια και  μόνο μία
εφαρμογή (εξ ου και η εστίασή μας
μερικές φορές σε διακομιστές και όχι εφαρμογές). Το Virtualization
παρέχει αυτήν την αφαίρεση διαχωρίζοντας
τον φόρτο εργασίας (workload) από το υλικό του
διακομιστή (server hardware), εξαλείφοντας τα όρια του υλικού (eliminating hardware boundaries), και τις εξαρτήσεις παρέχοντας την κινητικότητα του φόρτου εργασίας (workload mobility). Αυτή η κινητικότητα μπορεί να επεκταθεί μετακινώντας φόρτο
εργασίας από τα εσωτερικά κέντρα
διαχείρσης δεδομένων (Internal Data Centers) σε παρόχους υπηρεσιών (Service
Providers) και αντίστροφα. Σήμερα, η εικονική μηχανή καθορίζει το όριο, αλλά
στο μέλλον, όσο το λειτουργικό σύστημα
γίνεται λιγότερο σημαντικό, θα μπορούσαμε να δούμε "virtual
containers"  τα οποία καθορίζουν τον
φόρτο εργασίας μας σε PaaS (Platform as a Service) υποδομές.

Το αρχικό
κίνητρο για virtualization ήταν οι μικρότερες επενδύσεις σε κεφάλαιο CAPEX (capital expense) γεγονός το οποίο εστιάζεται σε
λιγότερους διακομιστές, πόρτες (ports), λιγότερος χώρος (Space), καθώς επίσης η λιγότερη κατανάλωση
ηλεκτρικής ενέργειας κτλ. Όπως πολλοί αντιλήφθηκαν από την συνεχή εξέλιξη και
βελτίωση του virtualization, η διαχείριση των εικονικών μηχανών ήταν σημαντικά
ευκολότερη, καθώς επίσης διαπίστωσαν ότι υπήρχε ένας νέος τρόπος για να γίνουν
πολλές εργασίες, οι οποίες θα μπορούσαν να μειώσουν δραστικά τα λειτουργικά
έξοδα OPEX (operating expenses). Για να φτάσουμε ως εδώ, θα πρέπει
να εργαστούμε προς την κατεύθυνση του virtualization 100%  διότι πολύ απλά οι τεχνικοί φραγμοί έχουν συνθλιβεί,
χάρις στην σημερινή τεχνολογία (περισσότερα για αυτό αργότερα).

Με απλά λόγια, η αφαίρεση επιτρέπει την αύξηση της χρησιμοποίησης
των πόρων και μπορεί να χρησιμοποιηθεί
με έννοιες όπως η
πολυ-μίσθωσης (multi-tenancy) οι
οποίες παρέχουν
μεγαλύτερες οικονομίες κλίμακας από ό,
τι ήταν μέχρι πρότινος εφικτό.

Υπάρχει επίσης ένα άλλο είδος αφαίρεσης που λαμβάνει χώρα προκαλώντας ένα κύμα διακοπής (wave of disruption) - η
αφαίρεση της εφαρμογής (abstraction of the application) μακριά από
τον παραδοσιακό υπολογιστή. Ο συνδυασμός του SaaS, του application virtualization, του VDI και της διάδοσης των
κινητών συσκευών (tablets
και
smartphones)
οδηγούν όλα σε αυτή
την τάση. Οι εφαρμογές (applications) δεν χρειάζεται πλέον να ενταχθούν σε φυσικούς
υπολογιστές καθώς οι χρήστες θέλουν να έχουν πρόσβαση στις εφαρμογές τους και
τα δεδομένα τους από οποιαδήποτε συσκευή και σε οποιοδήποτε μέρος.

Και οι δύο από
αυτούς τους τύπους της αφαίρεσης οδηγούν στην άρση των παραδοσιακών ορίων και κατά
συνέπεια οδηγούν επίσης στην αλλαγή των τρόπων με τους οποίους θα διαχειριστούμε
την υποδομή μας (infrastructure) και τις τρέχουσες εφαρμογές (present applications).

Εμβαθύνοντας στο server virtualization, βλέπουμε
ότι το virtualization stack
παρέχει επίσης
ένα ενιαίο στρώμα διαχείρισης (unifying management layer), το οποίο μπορεί να χρησιμεύσει ως βάση για πολύ περισσότερα ...

Automation (Αυτοματισμός)

Στην περίπτωση της αφαίρεσης (abstraction)
αυτή παρέχει τα θεμέλια για το νέο πρότυπο, ο αυτοματισμός
βασίζεται και χτίζεται επάνω σε αυτά τα θεμέλια για να
παράσχει θεαματικές νέες δυνατότητες σε έναν οργανισμό για να
μειώσει το κόστος λειτουργικών
εξόδων (OPEX costs) και
τέλος να προωθήσει την ευελιξία (agility).

Ας ξεκινήσουμε με τα βασικά. Χάρη στην ενθυλάκωση (encapsulation) η οποία παρέχεται από το virtualization, νέες δυνατότητες έχουν προκύψει με την αναπαραγωγή (replication), την αποκατάσταση καταστροφών (disaster recovery), ακόμη και στην διαδικασία δημιουργίας αντιγράφων
ασφαλείας και ανάκτησης την ίδια
(backup and recovery process). Υπάρχει η δυνατότητα
agent-less παρακολούθησης πολλών μετρήσεων
απόδοσης του πυρήνα (core performance metrics), scripting διαμέσου των VMs και των hosts, virtual network switches και ffont face=irewahpslls, και
φυσικά, σχεδόν άμεσο provisioning από πρότυπα
(templates). Τέτοια
επίπεδα αυτοματισμού δεν θα ήταν
εύκολα προσβάσιμα, πριν την
εισαγωγή του στρώματος αφαίρεσης του
virtualization (introduction of abstraction layer of virtualization).

Πόσο αφράτο
θέλουν
το δικό τους σύννεφο;?

Τώρα έχουμε προϊόντα όπως το Microsoft System Center 2012 και το VMware vCloud Director τα οποία
μπορούν  να λάβουν
όλα τα στοιχεία μιας n-tier εφαρμογής, και
να εξασφαλίζουν την γρήγορη παροχή τους - συμπεριλαμβανομένων
των κανόνων του τείχους προστασίας, ακόμη και της
πολυ-μίσθωσης (Microsoft’s
System Center 2012 and
VMware’s vCloud Director can take all of the elements of an n-tier application, and quickly provision them — including firewall rules and even with multi-tenancy). Φανταστείτε
την ανάπτυξη μιας ολόκληρης n-tier εφαρμογής συμπεριλαμβανομένων
πολλαπλών εικονικών μηχανών, σε συνδυασμό με την  ολοκλήρωση
ρύθμισης του δικτύου και των firewalls
με μερικά μόνο κλικ. Τώρα προσθέστε στα προηγούμενα την έννοια
ενός καταλόγου self-service, όπου επιχειρηματικές μονάδες μπορούν να αιτούνται πόρους για την εφαρμογή
πάνω από μια ηλεκτρονική φόρμα (web form), και
μετά από την έγκριση της αίτησης να τροφοδοτείται αυτόματα σύμφωνα
με τις προδιαγραφές που
προβλέπονται, ενώ ταυτόχρονα να βρίσκεται σε
συμφωνία με τα υπάρχοντα πρότυπα πληροφορικής και με τους ελέγχους συμμόρφωσης (conforming to existing IT standards and compliance audits) .

Τα παραπάνω αποτελούν μερικές μόνον από τις πολλές
οπτικές γωνίες
του αυτοματισμού (automation). Ένας
άλλος λόγος είναι ενορχήστρωση των
συγκλινουσών υποδομών (orchestration of converged infrastructure) - (των
οποίων to Vblock είναι
ένα παράδειγμα). Αντί να προσπαθεί να κανείς να διαχειριστεί τα βασικά στοιχεία της
υποδομής του υπολογιστή (core infrastructure elements of compute), και την αποθήκευση με την δικτύωση ως
ένα ανεξάρτητο σιλό (storage and networking as independent silos) όπως
πολλοί κάνουν σήμερα, αντ’αυτού μπορούμε
να αναπτύξουμε  μια συγκλίνουσα υποδομή με εργαλεία
ενορχήστρωσης (deploy converged infrastructure with orchestration tools) στοιχεία τα οποία μπορούν να ενωθούν και να διαχυθούν σε όλα τα σιλό
(can unify and transcend across the silos), επιτρέποντας
στην υποδομή να είναι διαχειριζόμενη
και να τροφοδοτήται σαν μια συγκροτημένη μονάδα (singularity). Είναι
δυνατόν δε, πολλά από αυτά τα εργαλεία ενορχήστρωσης (orchestration tools) μπορούν
να συνδεθούν απευθείας στο
virtualization
stuck
 (π.χ. System
Center 2012, vCloud Director) για ακόμα
μεγαλύτερη ολοκλήρωση (integration);arialnt>.

Δεν μπορεί βεβαίως κανείς να παραβλέψει ότι υπάρχουν εμπόδια
σε αυτή την δομή αυτοματισμού τα
οποία μπορεί να περιλαμβάνουν το «σύνδρομο
PSP" (συντόμευση του Physical Server Processes), την “βαριά”
και περιχαρακωμένη οργανωτική δομή (heavily siloed organizational structure), καθώς ακόμη και την ένταξη πολλαπλών hypervisors.

Υπάρχουν δε πολλές περισσότερες γωνίες του αυτοματισμού
τις οποίες δεν έχουμε αγγίξει σε ακόμα, αλλά το
κλειδί είναι ότι η αφαίρεση (abstraction) επιτρέπει
νέες ευκαιρίες για την αυτοματοποίηση
- και ότι η
αυτοματοποίηση μπορεί στη συνέχεια
να χρησιμοποιηθεί ως άξονας για την συνέχεια.

Agility (Ευκινησία)

Γιατί η Microsoft και η VMware λένε ότι θέλουν υποδομή
να είναι διαφανής? Ας απαντήσουμε στο ερώτημα αυτό με ένα άλλο
ερώτημα: Οι επιχειρήσεις ενδιαφέρονται
για την αποθήκευση, το δίκτυο ή τις τεχνολογίες των διακομιστών? Στο τέλος
της ημέρας η επιχείρηση ενδιαφέρεται κυρίως για
δύο κύρια παραδοτέα από το ΙΤ - την υγεία
των εφαρμογών της
(όπως μετράται από το χρόνο λειτουργίας και άλλες μετρήσεις απόδοσης) και ο χρόνος που χρειάζεται για την ανάπτυξη /πρόβλεψή
τους (deploy/provision).

Η επιτυχία είναι η ταχεία και επιτυχής εκτέλεση της
επιχειρησιακής στρατηγικής και ο χρόνος
είναι ένα τεράστιο συστατικό της δράσης
αυτής. Υπάρχει ανταγωνισμός,
ευκαιρίες στην αγορά, τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας και νομικά ζητήματα, το πλεονέκτημα του πρωτοπόρου και τόσοι πολλοί άλλοι λόγοι για τους οποίους
ο χρόνος είναι χρήμα.

Ευκινησία στο
σύννεφο

Η εξοικονόμηση κεφαλαίων λόγω CAPEX
και OPEX
μπορεί
να έχει
θετικό αντίκτυπο στους προϋπολογισμούς,
αλλά όταν φτάσετε σε μια θέση όπου
θα πρέπει να υλοποιήσετε μεγάλα έργα μέσα
σε εβδομάδες και όχι σε μήνες, αυτό
το παράδειγμα αποτελεί από μόνο του μια ριζική αλλαγή, στοιχείο το οποίο
μπορεί συχνά να είναι πιο χρήσιμο για
έναν οργανισμό σε σχέση με τις CAPEX και OPEX μειώσεις.

Φανταστείτε ότι η
επιχείρηση σας θέλει να χτίσει μια
υποδομή η οποία θα περιλαμβάνει 200 διακομιστές για μια n-tier
εφαρμογή (200 server n-tier application) με σκοπό να να προωθήσει μια νέα πρωτοβουλία (new initiative ) και ότι η όλα αυτή υποδομή θα πρέπει να είναι
σύμφωνη με το κανονιστικό πλαίσιο PCI (PCI compliant). Πρώτα
απ’όλα θα πρέπει να είναι διαθέσιμη η όλη υποδομή
(υπολογιστική ισχύς, αποθήκευση, δικτύωση/ compute, storage, networking) για
την ταχεία παροχή πόρων και
εν συνεχεία θα πρέπει να υπάρξει συνεργασία με τις ομάδες οι οποίες είναι
υπεύθυνες για την εφαρμογή (application), τη δικτύωση (networking) και την
ασφάλεια (security) για να καταστεί
δυνατή η ενεργοποίηση των απαραίτητων VLANs και των αντιστοίχων κανόνων στα firewall. Εάν
δε έχετε εργαστεί ποτέ σε ένα κατάστημα πληροφορικής
(IT Shop) το οποίο είναι
δομημένο σε μεγάλο βαθμό (silοed) και
χρησιμοποιεί διεργασίες σε φυσικούς διακομιστές (physical server processes), η
τεχνολογία η οποία θα εφαρμοστεί μπορεί να είναι ξεπερασμένη από τη
στιγμή που θα έχει ολοκληρωθεί η ανάπτυξη της συγκεκριμένης λύσης. Το εμπρός και
πίσω μεταξύ των υπηρεσιών και των
διαδικασιών μεταξύ των τμημάτων μόνο και μόνο για να
διευκρινηστούν τα VLANs ή οι κανόνες του firewall έτσι ώστε να
ρυθμιστούν σωστά για την εφαρμογή ή το να εφαρμόσετε οποιεσδήποτε τελικές
ρυθμίσεις (fine tuning), αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα ο οποίος
μπορεί να επιβραδύνει ένα τέτοιο έργο
δραματικά.

Ωστόσο, εάν μπορείτε επιτυχώς να εφαρμόσετε την αφαίρεση (abstraction) και τον αυτοματισμό
(automation) στο
τμήμα πληροφορικής του οργανισμού σας (IT Department), τότε καθίσταται δυνατόν να
φτάσετε στο σημείο εκείνο όπου μπορείτε να μειώσετε το χρόνο για για την
υλοποίηση των παρεχόμανων λύσεων στον οργανισμό σας κατά
αρκετούς μήνες σε πολλές περιπτώσεις. Στην ουσία αυτό είναι που γίνεται σήμερα, και
δικαίως του λόγου αποτελεί έναν από τους
μεγαλύτερους λόγους για τους οποίους υπάρχει τόσος μεγάλος ενθουσιασμός όχι μόνο στους κύκλους της πληροφορικής (IT Circles), αλλά και την ηγεσία των επιχειρήσεων, σχετικά με το cloud computing.

Η αξία του cloud computing είναι τόσο βαθιά που από μόνη της υποδεικνύει ότι
όλοι πρέπει να το κάνουμε με αυτόν τον τρόπο και θα
πρέπει να αναφερόμαστε σε αυτό απλά καλώντας ως “Computing". Βεβαίως δεν έχουμε φτάσει ακόμη σε
τέτοιο βαθμό ολοκλήρωσης γι’αυτό και είναι δόκιμος ο όρος
"cloud computing".

Το συμπέρασμα των παραπάνω είναι ότι εάν μπορείτε να εκτελέσετε
έργα με επιτυχία στην βάση της αφαίρεσης
και του αυτοματισμού, τότε μπορείτε να ξεκινήσετε
την ευθυγραμμίση των υπηρεσιών
πληροφορικής σας σύμφωνα με τις
ανάγκες της επιχείρησης και της
εργασίας (align your IT services to the needs of the business and work with the business) με σχέση
τύπου partner-minded, παρέχοντας
την ευελιξία για την ταχύτατη εκτέλεση του
επιχειρηματικού σχεδίου (Business Plan).

Τι σχήμα/μορφή έχει το δικό σας CLOUD?

Τα Cloud μπορούν να έχουν πολλαπλές μορφές και μεγέθη. Κάποια
από αυτά είναι εσωτερικά και κάποια άλλα είναι outsourced. Αμέσως μετά έρχονται τα private/public/hybrid cloud και φυσικά δεν θα πρέπει να
ξεχάσουμε και τα PaaS, IaaS και SaaS. Το ερώτημα το οποίο αυτόματα
τίθεται είναι το παρακάτω : Ποια από τις παραπάνω μορφές/σχήματα θα έχει το
δικό σας Cloud? Ίσως στην
συγκεκριμένη περίπτωση θα πρέπει να βοηθήσουν οι οργανισμοί προτύπων και
κανονιστικών πλαισίων έτσι να δημιουργήσουν ένα σύνολο από ITIL standards τα οποία περιγράφουν όλα εκείνα τα
προαπαιτούμενα για την υλοποίηση ενός ISO 9000 compliant cloud design.

Tο ταξίδι στο CLOUD

Το ταξίδι στο
cloud μοιάζει σαν τον μαραθώνιο και ξεκινά
πάντοτε με το virtualization.  Με την έλευση των Microsoft Windows 8 και του HyperV 3 και του VMware  vSphere 5, δίνεται το έναυσμα για ένα
συναρπαστικό ταξίδι στο Cloud.

Για τούτο τον λόγο προτείνω να πάμε πίσω από τους όρους private/public
PaaS/IaaS και να εστιάσουμε ξανά στα θεμελειώδη στοιχεία τα οποία είναι η αφαίρεση, ο αυτοματισμός και η ευελιξία (focusing
on the core elements of abstraction, automation, and agility).  Συνοψίζοντας τα κύρια σημεία είναι
τα παρακάτω:

Υλοποιώντας ένα Triple-A Cloud

Ολοκληρώνοντας
θα ήθελα με το συγκεκριμένο άρθρο να θέσω τις θεμελειώδεις βάσεις για μια παραγωγική
συζήτηση σχετικά με την υλοποίηση ενός Triple-A Cloud. Ελπίζω ότι μετά την ανάγνωσή του ότι κατάφερα να σας προβληματίσω.